Wat verstaan we onder breed verlies?
Een wezenlijk deel van ieders leven.
Verlieservaringen horen bij het leven. Ieder mens zal op een bepaald punt in zijn leven het thema verlies ontmoeten. Bij elk verlies hoort verandering. Het is het overschakelen naar een nieuw hoofdstuk met herinneringen aan het oude.
Zichtbaar en onzichtbaar verlies
Verlies: waarover spreken we dan precies? Er zijn immers vele vormen van verlies. Als we het woord verlies horen denken we meestal meteen aan een overlijden. Toch is het kijken naar verlies veel breder dan dat. Het is een veelomvattende term.
Verlies kan onderverdeeld worden in zichtbaar verlies en onzichtbaar verlies, wat vaak moeilijker waarneembaar en detecteerbaar is.
ZICHTBAAR VERLIES
De dood van een huisdier
De dood van een geliefde
Zelfdoding van een geliefde
Scheiding van ouders
Beëindiging van een partnerrelatie of vriendschap
Ziekte van een geliefde
Verhuizen
Pesterijen
Misbruik
Leven met een zichtbare beperking
‘Ik ben anders’
Van écht contact ( corona en mondmaskers)
Adoptie
Pleegzorg
Verlies van gezondheid door ziekte
Verbroken contact met een familielid of vriend(in)
Verlies van werk
Verlies van betekenisvolle materie
…
ONZICHTBAAR VERLIES
Verlies aan (liefdevolle) aandacht
Verlies aan liefde
Verlies aan geborgenheid
Verlies aan veiligheid
Verlies aan een eigen plek
Verlies aan zelfvertrouwen
Verlies aan verwachtingen/doelen
Verlies aan vrijheid
Verlies om iets wat niet gezien mag worden
Verlies aan toekomstperspectieven
Leven met onzichtbare beperkingen bv. ADHD, autisme,…
Een verlate rouw
Verlies van levenslust
Verlies van de hoop op een kind
…
Primair en secundair verlies.
Ik leg deze begrippen graag uit aan de hand van een voorbeeld:
Het verlies of vertrek van één van de ouders is een verlieservaring op zich. Als gevolg van het verlies of vertrek van één van de ouders verandert er vaak veel in het leven van een kind. Deze veranderingen worden door het kind ook als een verlies ervaren. Omdat ze het gevolg zijn van het primaire verlies, het overlijden van één van de ouders of de echtscheiding van de ouders, noemen we deze verlieservaringen secundaire verlieservaringen. Deze kunnen voor het kind even intens zijn als de primaire verlieservaring. Door het ene verlies ontstaat het andere verlies.
Ik geef graag enkele voorbeelden.
Thuis
Er zullen veranderingen zijn in de dagelijkse routine. De ouder, die het kind elke morgen wakker maakte, is overleden, dus iemand anders moet deze taak overnemen.
Degene die het kind naar school bracht, woont nu elders, misschien zelfs in een andere gemeente.
Er kunnen veranderingen zijn in de sportactiviteiten, wie het kind brengt en haalt, er is geen geld meer voor of door co-ouderschap is het kind bij de andere ouder.
Er wordt op een ander tijdstip gegeten, omdat papa pas kookt als hij van zijn werk komt. Terwijl mama vroeger het eten klaar had staan als papa thuis kwam.
Sociale relaties
Kinderen die één van hun ouders hebben verloren voelen zich dikwijls anders dan hun leeftijdsgenootjes. Het is daardoor mogelijk dat ze zich terugtrekken en minder tijd doorbrengen met hun vrienden. Dit laatste kan ook veroorzaakt worden, doordat ze thuis nu meer taken hebben. Of doordat ze verhuist zijn, en dus hun oude vrienden daardoor veel minder zien.
Dit zijn slechts enkele voorbeelden van wat er in het leven van een kind kan veranderen als één van de ouders overlijdt of wegens echtscheiding de ouders apart gaan wonen.
Tip om kinderen te ondersteunen
Als tip kan ik meegeven om alert te zijn op welke veranderingen er allemaal zijn in het leven van het kind. Laat het kind weten dat je ook deze verliezen ziet en praat erover.
Hoe denkt het kind erover?
Wat voelt hij?
Hoe gaat hij hiermee om?
Laat het kind ervaren dat je er bent.
Wanneer wordt een gewone verliesreactie signaalgedrag?
Momentumz wil voorbij de taboes van rouw, verlies en emotionele pijn zien. We kunnen er niet om heen dat de blik hierop een andere manier van kijken en luisteren vraagt. Ieder persoon bewandelt het leven met zijn eigen rugzakje dat een scala aan emoties bevat.
Mensen tonen signalen (in hun taal) op de vormen van verlies, rouw en emotionele pijn die zij in hun leven tegenkomen.
Maar welke signalen zijn normaal?
En wanneer moeten we ons zorgen beginnen te maken?
In de volgende blog sta ik onder andere stil bij:
Wat zijn normale reacties op rouw of een verlieservaring?
Wat is signaalgedrag?
Hoe toont signaalgedrag zich?
Zit je na het lezen van deze blog met vragen?
Heb jij een klein of groot verlies geleden en zoek je hierbij ondersteuning?
Vraag jij je af of jouw reacties op het verlies dat gebeurt of gebeurd is normaal zijn?
Wil jij je graag aanmelden voor een verkennend gesprek?
Kom dan landen in het nest van Momentumz.
Bronnen:
De Bleekweide
Fluistering
Leven en loslaten